Đây là giống chó săn có nguồn gốc từ lâu đời. Dấu hiệu đầu tiên của giống chó tương tự Basenji được tìm thấy ở những ngôi mộ ở Ai cập, và những bức vẽ trên tường từ 5000 năm trước. Còn được gọi là chó Congo, được mang đến châu Âu từ năm 1934. Những nhà nhân giống ở Anh đã chọn lọc và du nhập chúng ra toàn thế giới. Ở châu phi, Basenji được dùng để chỉ đường trong những khu rừng, để cảnh báo và đề phòng những con thú nguy hiểm tiến lại gần, và chúng còn được sử dụng để đi săn theo bầy đàn. Tộc dân Pig-mê (Azande và Mangbetu) gọi giống chó này là Vật nhỏ trong bụi và cho đến ngày nay chúng vẫn phục vụ cho việc săn bắn trên một vùng rộng lớn từ vùng trũng Kongo đến Sudan.

Vào năm 1870 Dr. Georg Schweinfirth đã mô tả: Giống chó này gần giống Spitz nhưng lại là giống chó có lông ngắn và trơn, với đôi tai lớn, luôn dựng đứng và có đuôi luôn cuộn tròn như đuôi lợn con.[2] Ông ta tìm thấy giống chó này trong vùng Bahr-el-Ghasal (Nam Sudan) bên cạnh bộ tộc Niam-Niam hay Azande. Lũ chó này sống thành bầy đàn độc lập trong các làng mạc, tự nuôi sống mình và theo chân các thợ săn để phát hiện thú rừng và xua chúng vào lưới do họ giăng sẵn. Chó Basenji còn được biết dưới các tên như chó săn Nyan-Nyan, Bongo, chó sục Kongo và chó Zande. Vào năm 1937 Olivia Burn đã cho Basenji đẻ lứa đầu tiên bên ngoài châu Phi và đặt tên cho chúng là Chó biết nói.